Editörlük

​

Editörlük nedir?

   Yazarlar için eserlerinin yazım aşaması sırasında en önemli şey, karakterlerini ve olay akışlarını zihinlerindeki haliyle sayfaya aktarmaktır. Bu nedenle anlatım dili, imla kuralları, noktalama işaretleri ve söz dizimi gibi pek çok konuya gereken özeni gösteremeyebilir ya da bu konuları tamamen gözden kaçırabilirler.

   Metniniz, yazımı bitmiş haliyle toprağın derinliklerindeki madenden henüz çıkarılmış bir pırlantaya benzer. Onun güzelliğiyle göz kamaştırabilmesi için çeşitli işlemlerden geçirilmesi, kesilmesi ve parlatılması gerekir. Bu metafor, editörlük süreçlerinde metinlerde yapılan gereksiz bölümlerin çıkarılması ve önemli bölümlerin daha kuvvetli bir hale getirilmesi gibi süreçlerle mükemmel bir uyum sağlar.

 Editörler, yazımı tamamlanmış bir metni en küçük parçası olan noktalama işaretlerinden en büyük parçası olan tutarlılığa kadar ele alan ve o metni yayınlanmaya hazır hale getiren profesyonellerdir. Bu nedenle bir editörün hem dil bilgisi gibi teknik alanlarda bilgili olması, hem de kaleminizle ortaya çıkarmış olduğunuz dünyayı bir bütün olarak ele alabilecek sanatsal yatkınlığa sahip olması gerekir. Bu süreçlerin sonunda eseriniz, yazarının zihnindekileri en iyi şekilde yansıtmanın yanı sıra aynı zamanda metnin kontrollerini hedef kitlede yer alan okuyucuyu da göz önünde tutarak gerçekleştirmiş olan editör sayesinde okuyucuya ulaşmaya hazırdır.

 

Editörlük hangi süreçleri kapsar?

   Editörlük ve geliştirici editörlük süreçleri, metninizi daha geniş bir açıdan ele alan süreçleri kapsar. Yazım sırasında belli noktalarda dikkatiniz dağılmış, bazı bölümlerde yanlış kısımlara odaklanmış ya da bir noktada yazım tonunuzu değiştirmiş olabilirsiniz. Editörlük süreçleri, eserinizdeki tutarsızlık, içerik ve zaman akışı gibi hataları, geliştirilmesi ya da çıkarılması gereken bölümleri dikkatinize sunmakla kalmaz, bunları en iyi haline getirmeniz için önerilerde de bulunur. Eserinizi, onu değerlendirecek  yayınevinin ve hedef kitleniz olan okuyucunun gözünden inceler ve ele alır. Bu sayede hikâyenizdeki karakter bir sayfada sarışın, diğer sayfada esmer olmaz, beyaz bir arabaya binip sarı bir arabadan inmez ya da Çarşamba gününden sonra Cuma günü gelmez. Bazı yazarlar, hikâyeleri boyunca ana karakterlerini hiç tanıtmadıklarını, en önemli lokasyonlara dair gerekli olan betimlemeleri yapmadıklarını ya da kitaptaki eksik ya da fazla bölümleri, ancak metinleri bir editörün uzman değerlendirmesinden geçtikten sonra fark ederler.

   İlk basılan Harry Potter kitabında, Harry’nin okul malzemeleri listesinde sihirli değnek iki kez geçiyordu. Bu editörlük hatası kitabın bu ilk baskısını bugün oldukça değerli bir koleksiyon ürünü haline getirdi. Fakat eğer dünya çapında Harry Potter kadar ünlü değilseniz, editörlük süreçlerinin eksikliği sadece okuyucuyu sizden soğutmaya yarayacaktır. İyi bir editör, bölüm ve paragrafların doğru akışı izlediğinden emin olur, bölüm uzunluklarını ve metnin genel akışını denetler, diyalogların gerçekçi olduğundan ve okuyucunun karakterlere yazarın istediği şekilde tepki vereceğinden emin olur. Editör, bir yazar koçundan farklı olarak bu süreçlere eserinizin yazımı bittikten sonra başlar ve henüz yayınevine gönderilmemiş ya da yayınevleri tarafından reddedilmiş eserlerinizi ele alır. Bu, size eserinizi en iyi haline getirme olanağını sağlayacaktır.

   Redaksiyon, editörlükten farklı olarak bir eseri dil bilgisi ve imla kuralları açısından gözden geçirme sürecidir. Redaksiyon yapan kişilere redaktör denir. Alanında deneyimli bir redaktör, eserinizi başvuracağınız yayınevlerinin gözünde öne çıkarmakla kalmayacak, aynı zamanda okuyucunun da yazdıklarınızı çok daha iyi kavramasını sağlayacaktır. En basit açıdan örnek vermek gerekirse, metinlerinizdeki noktalama işaretlerinin yanlış kullanımı bile eserinizin okuyucuya sağlayacağı deneyimi mahvedebilir. Bunu bir örnekle ele alalım.

​

× Bu akşam çok yorgunum sadece eve gidip uyumak istiyorum. (Virgül eksiği)

√ Bu akşam çok yorgunum, sadece eve gidip uyumak istiyorum.

 

× Oysa ki, ben sadece ona, onu sevdiğimi açıklamak ve onun yüzünde oluşacak, o eşsiz ifadeyi görmek istemiştim. (Aşırı virgül kullanımı)

√ Oysa ki ben sadece ona, onu sevdiğimi açıklamak ve onun yüzünde oluşacak o eşsiz ifadeyi görmek istemiştim.

 

  Bu örneklerde de görebileceğiniz gibi hem aşırı virgül kullanımı hem de virgül eksiklikleri bir metni okuma hızınızı belirlemekle kalmaz, aynı zamanda tüm okuma deneyimini de oldukça tatsız bir hale getirebilir. İnternet, bu gibi hatalar nedeniyle eleştirilen kitaplar, yazarlar ve yayınevlerine ait yorumlarla doludur.

   

   Her türlü editörlük hizmeti için benimle iletişime geçebilirsiniz.